Kleuren, kruiden en koningen

We zijn in Rajasthan beland, het land van koningen, beter bekend als de ‘maharajas’. Deze mannen regeerden nog tot halverwege de vorige eeuw over hun eigen land en volk, totdat India onafhankelijk werd in 1947 en alle inwoners werden onderworpen aan één centraal gezag. Niet alles is daarmee verloren gegaan natuurlijk, want veel paleizen staan nog altijd fier op de heuvels, met de huizen in de steden eronder als gehoorzame onderdanen aan de voeten van de majesteit. En de mensen zelf lijken soms nog net zo te leven als ze eeuwenlang gedaan hebben. Ze hoeden hun geiten, lopen met kruiken op hun hoofd tussen woning en waterpomp heen en weer of zitten gehurkt in de schaduw van een eenzame boom.

Het land zelf is vrij ruig en onvriendelijk, met rotsachtige heuvels in het zuidoosten, steppe-achtige vlakten in het centrum en in het noordwesten, tegen de grens met Pakistan, zelfs een heuse woestijn, de 'Thar desert'. Tegen deze dorheid en woestenij steken de kleuren van de kleren van de Rajasthanen fel af. De mannen gaan in het wit door het leven, maar hun tulbanden zijn fel roze, geel of rood, terwijl de vrouwen alle kleuren van de regenboog door elkaar gooien in de motieven van hun rokken, sari's en hoofddoeken.

Tegelijk hebben we ontdekt dat hier nog meer mensen zijn die weten dat wij geld bij ons hebben dan we tot nog toe hebben meegemaakt, want de riksharijders en hoteljongens bieden nog feller hun diensten aan dan elders. Het toeristenpad is hier dan ook al behoorlijk plat gelopen, dus de mensen zijn op onze komst voorbereid. Voordat onze bus stilstaat, hangen ze al aan ons raam om hun vervoersmiddel of verblijfsplaats aan te prijzen.
Het is ook niet zo gek, want na het beeld van de Taj Mahal - écht heel mooi trouwens! - levert Rajasthan de beelden die we altijd van India zien en die doen denken aan de sprookjes van 1001 nacht.

Nadat wij het grootstedelijke geweld en de vervuiling van Delhi achter ons hadden gelaten, begonnen wij onze tour door Rajasthan in het dorpje Puskhar. Dit is een belangrijk pergrimsoord voor Hindoes, omdat er een heilig meer ligt en er een van de weinige tempels staat die aan de schepper-god Brahma is gewijd. Volgens de verhalen is het meer ontstaan toen Brahma op deze plek een lotusbloem liet vallen. De mensen komen hier naartoe voor (wederom) een heilig bad en een gebed.
Deze keer konden ook wij er niet aan ontkomen. Op straat kregen wij bloemblaadjes in onze handen geduwd om in het meer te werpen voor goed geluk. Dat leek ons een kleine moeite, dus wij liepen nietsvermoedend de 'ghats' af (de trappen die naar het water leiden) om het geluk een handje te helpen. Het bleek echter een moment van onbehoedzaamheid, want voor we het wisten zaten we naast een 'holy man' aan de waterkant rijst, suiker en een kokosnoot te offeren, verzochten we Rama, Brahma en Krishna om geluk voor onze vrienden en familie en kregen we een dikke rode streep op ons voorhoofd getekend. Nou ja, Afke dan, want Luuk wist dat nog net te voorkomen (en hij voelt zich niet zo lekker met een religieus teken waar hij niet in gelooft).
Aan het eind van de ceremonie kwam de onvermijdelijke vraag om een vrijwillige bijdrage voor het goede doel (een paar honderd roepies leek de mannen wel goed; ons leek een tiental ook wel voldoende). Wat vervolgens met het geld gebeurt is natuurlijk een raadsel, maar goed. Luuk bad om hun oprechtheid, dus we geven het het voordeel van de twijfel.

Het eten in India is heerlijk en we wilden wel eens weten wat daar allemaal in gaat en of we dat zelf ook zouden kunnen klaarmaken. We namen daarom de bus naar Udaipur, alwaar we een spoedcursus Indiaas koken volgden. En wat blijkt? Het is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. Alleen het allersimpelste 'gerecht' ter wereld verheffen ze tot een kleine kunst: het kopje thee! Zonder zakje, maar met kookinstructies en een verrassend lange lijst ingrediënten.

Udaipur is verder bekend van James Bond. Hij heeft hier in een grijs verleden nog een riksharace door de straten gehouden, onderwijl een atoomoorlog weten te voorkomen en uiteindelijk de schone bewoonster van het majestueuze paleis in het water veroverd, die door het leven ging met de exotische naam 'Octopussy'.

Met een kamikazebusrit kwamen we in Jodhpur aan. De keren dat het nét goed ging, zijn niet op 2 handen te tellen. Maar gelukkig had onze chauffeur een goede toeter en een sterke hand die er non-stop op leunde, zodat het tegemoedkomende verkeer ver van te voren wist dat wij op hun weghelft reden. Het viel ons op dat het volume van de claxons in India veel hoger ligt dan in Europa. Nu horen we de dingen steeds minder goed...
Jodhpur wordt wel de blauwe stad genoemd, omdat de meeste huizen blauw geverfd zijn. Normaal is dit alleen voorbehouden aan mensen van de hoogste kaste (de Brahmins = de geestelijken/onderwijzers), maar de maharaja van Marwar had bevolen dat iedereen in Jodhpur met de blauwe kwast in de weer mocht. Het geeft een heel charmant effect aan de stad, vooral wanneer je uitkijkt vanaf het fort dat er 125 meter bovenuit torent. De stad lijkt dan een zee van huizen, maar dan met de bruisende geluiden van verkeer en stedelijke drukte.

Het fort en paleis zelf zijn prachtig onderhouden, onder meer door de maharaja zelf, die stichtingen heeft opgezet om de cultuur en kunstschatten van de omgeving te behouden. Wij doken een dag een jeep in en wat dieper in die cultuur van Marwar. We bezochten wat dorpjes van de plaatselijke Bishnoj-bevolking en een aantal obligate "traditionele" handenarbeidsboetiekjes. In één dorpje mochten we zelf een paar lokale gebruiken proberen. We dronken 'chai' (de ingewikkelde, maar lekker kruidige Indiase thee), we draaiden aan de maalsteen waarmee hier nog altijd het graan wordt vermalen voor de chappati's, Afke werd min of meer tegen wil en dank in hun kledendracht gehesen en we dronken een handvol opiumwater. Vrijwel iedereen neemt er dagelijks een slok van, maar vooral bij speciale gelegenheden bedwelmen ze zichzelf met deze drank. Zelfs Afke nam een flinke teug en ze dacht later wel dat ze 'wat voelde'. Luuk dacht van niet.
We sloten ons bezoek aan Jodhpur af met een diner op het dak van het paleis, in de romantische ambience van de maharaja z'n weelde.

Nu zijn we in Jaisalmer, de gouden stad in het hart van de woestijn. Ook hier staat weer een fort van een gedegradeerde maharaja en die gaan we straks eens even veroveren, onderwijl nadenkend of we nou één of twee dagen op een kameel door de woestijn willen hobbelen. Maar daarover de volgende keer meer.

Groetjes,
Luuk en Afke